Geen wc-papier? Geen probleem

We hamsteren toiletpapier als zotten. Ze verzekeren ons nochtans dat de magazijnen vol liggen, maar de winkelrekken blijven leeg. Spoelen is veel hygiënischer en toch kopen we massaal wc-papier. Waarom toch? Dan is het goed om te weten dat ze het duizenden jaren geleden zonder hebben gedaan.

Holy Shit!

Jaffe Vink, filosoof/journalist is één van de weinigen die weet waar het toiletpapier vandaan komt. Hij schreef ze neer in zijn recente boek, Holy shit!. ''Pas na de eerste industriële revolutie was het toilet papier er gekomen'' zegt hij. Amerika was eerst in 1857. Zowat overal in de westerse wereld gebruikten de Amerikanen krantenpapier na het wc-bezoek. Joseph Gayetty beschouwde die kranten als een gevaarlijk, smerig gif voor de tere lichaamsdelen waarmee het in aanraking kwam na een toiletbeurt. Toen kwam hij op het idee ''om schoon papier te maken voor het vuile werk'' zegt Jaffe Vink. Hij verkocht het toiletpapier onder de naam Gayetty's Medicated Paper. Maar zijn papier was geen succes, het was te duur, 500 vellen voor 50 cent.

Pas een dikke 30 jaar later kwam er verandering in, op de patentaanvraag van Seth Wheeler staat de scheurlijn getekend, zo kon je velletje per velletje afscheuren.

Gayetty's Medicated Paper

Er verschijnt nog een concurrent voor Gayetty. De firma van de broers Scott, zijn komen met toiletpapier dat zachter is. ''Dat was niet gelogen'' zegt Jaffe Vink. De papierindustrie stond nog niet helemaal op punt waardoor er houtsplinters in het papier zaten. Dat is niet bevorderlijk voor het reinigen van ons tere onderlichaam. Ook zij vonden hier geen oplossing voor, het was pas in 1935, toen kwam een fabrikant met het splintervrij toiletpapier.

patentaanvraag van Seth Wheele

Wc papier voor de rijke Chinees

Hoe geniaal de ondernemingszin van Gayetty, de broeders Scott en Seth Wheelers ook was, toch mogen we niet al te veel pluimen op hun goed steken. Eigenlijk bestaat toiletpapier al veel langer. Het waren de Chinezen, die het als eerste gebruiken. De vroegste vermelding komt uit 589. Voor de gewone Chinese bevolking, was het papier niet weggelegd. De arme chinees moest net als de rest van de wereld wachten tot Joseph Gayetty zijn ingeving kreeg in 1857. 

Een sponsje op een stok werkt ook?

Met een maiskolf

Maar hoe ging het dan allemaal voor de uitvinding?, ook dat heeft Jaffe Vink bestudeerd. Het ging met water, als er water in de buurt was, deed men het met één of twee vingers, of met een halve hand en dan spoelen. Heel vaak was er geen water in de buurt, en dan moest je het doen met wat je had. Bladeren en takken, sneeuw, wol, hooi, mos,... En ook afgekloven maïskolven, wat goed veegde, naar het schijnt. 

het xylospongium

De Romeinen hadden meer dan 2000 jaar geleden zelf al een uitvinding gedaan voor het reinigen van de grote boodschap. Het xylospongium ook wel tersorium genoemd. Een lange stok met aan het uiteinde een spons. Die werd gedoopt in een zout of azijnoplossing uit een aarden kommetje. De bedoeling was de tersorium te gebruiken en daarna terug te plaatsen in het kommetje, voor de volgende gebruiker.

Snoeppapier?

In de papieren beschaving ging het na de doorbraak van het splintervrije papier in de jaren 30 en het tweelaagse toiletpapier in 1942 snel in de westerse wereld, zegt Jaffe Vink. Toen het product op punt stond, gingen de marketeers aan de slag. In de jaren 50 kwamen de pastelkleurtjes, alles kon. Er was ook een toevoeging van motiefjes en geurtjes om toch maar de consument te overtuigen het toiletpapier te kopen. Twee lagen werden er drie, vier,... Vanaf de jaren 60 gingen alle remmen los, en met succes want nu is de toiletpapierindustrie gigantisch. Elk jaar worden miljoenen tonnen toiletpapier gemaakt. Genoeg voor iedereen, denk ik toch. 

Bronnen:
- Poosen, F. , Van Regenmortel, J. (28 maart 2020). Geen wc-papier? Geen probleem. Het Nieuwsblad, 2-6. 

- Dosevski, B. (2017). People used magic to get out of Roman toilets alive and other revelations about daily life in acient world. Geraadpleegd op 29 augustus 2020, op https://www.thevintagenews.com/2017/11/30/wacko-facts-ancient-rome/

- Vink, J. (2018).  Holy Shit!. uitgever: Prometheus.